Thursday, March 5, 2020

Ganga, Batawara Dibas ra Naya Pusta


u+uf, jftfj/0f lbj; / gofF k':tf
– k|f= 8f= wd{/fh 8+uf]n
cWoIf, ;fdflhs tyf jftfj/0fLo cg';Gwfg ;+:yf —g]kfn
k[i7e"ld
       ;flxTosf/ u+uf sdf{rfo{hL;Fu d]/f] kl/ro @)&% sf] d+;L/ dlxgfdf ePsf] lyof] . pxfF cfˆgf] >Ldfg jl/i7 lrqsf/ x]d kf}8]nhL;Fu d]/f] clkm; k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] sf]7fdf cfpg' ePsf] lyof] . klxnf] e]6df g} u+ufhLn] x]d kf}8]nhL;Fu ePsf r/fsf gd'gfx? Pp6f ;fgf] sfo{qmd u/L ;+u|xfnonfO{ x:tfGt/0f ug{] s'/f eGg'ePsf] lyof] . To;kl5 xfd|f] e]63f6 lg/Gt/ x'Fb} uof] . afnsyf n]vgsf] bf}/fgdf xfd|f] e]63f6 afSnf] ePsf] lyof] / e]6 x'g g;s]sf] a]nf kmf]gdf klg s'/f x'Fb} u¥of] .
       To;kl5 d]/f] e]6 u+ufhL;Fu @)&^ j}zfvdf eof] . To;a]nf d lq=lj=sf] ;]jfaf6 l/6fo8{ eO;s]sf] lyPF . d l/6fo8{ eO;s]sf] s'/f yfxf kfP/ pxfFn] pxfFsf] ;kgf cw'/f] g} x'g] ePsf] s'/f ;'gfpg'eof] . ætkfO{sf] ;kgf jftfj/0f lbj;df sfo{qmd u/L ;fsf/ kfg]{ xf]æ d}n] eg] . k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] :6fkm b]j]Gb|, u+ufhL / d al; jftfj/0f lbj;df sfo{qmd ug]{ af/] xfdLn] 5nkmn uof}{ . tLghgfsf] 5nkmnaf6 k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno, ;fdflhs tyf jftfj/0fLo cg';Gwfg ;+:yf g]kfn, afnjfª\do tyf cg';Gwfg s]Gb|, x]d u+uf snf k|lti7fg / ljj]s l;h{gzLn k|sfzg cflb ldnL sfo{qmd ug{] lgwf] eof] . sfo{qmddf x]d u+uf snf k|lti7fgn] x]d kf}8]nhLsf] !% j6f hlt lrqsnf k|bz{gL ug{] / x]d kf}8]nhL;Fu ePsf] @% j6f hlt r/fsf gd'gfx? k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnonfO{ x:tfGt/0f ug{], ;fdflhs tyf jftfj/0fLo cg';Gwfg ;+:yfn] ;+uf]i7L cfof]hgf ug{], jftfj/0f / r/faf/] syf n]vL k|sfzg ug{] lhDdf ljj]s l;h{gzLn k|sfzgn] lng] / syf ;+sng tyf ;Dkfbg afn jfª\do ;flxTo s]Gb|n] lhDdf lng] eof] .
ljj]s l;h{gzLn k|sfzg u[xdf Pp6f ldl6ª÷a}7s xfdL a:of}F / r/fsf] af/]df syf n]Vg !# hgf hlt syfsf/x?nfO{ va/ ug{] lhDdf afnjfª\do tyf ;flxTos]Gb|n] lnP, @ j6f syf k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf b]j]Gb| / h]lgzfn] n]Vg] / ;fdflhs tyf jftfj/0fLo ;+:yfaf6 d}n] n]Vg] s'/f eof], clg syf n]VgnfO{ r/fx?sf] af/]df a'em\g 8f= x]d;fu/ a/fnhLaf6 r/fsf] af/]df Pp6f k|jrg cfof]hgf jfnjfËdo ;flxTo s]Gb|n] ug{] lgwf] eof] .
8f= a/fnhLn] syfsf/x?nfO{ r/fsf] af/]df @)&^ h]i7 @ ut] k|:t'lts/0f ug{''eof] . syfsf/x?n] syf n]Vg yfNg'eof] . ;fdflhs tyf jftfj/0fLo cg';Gwfg ;+:yfn] km];a'sdf jftfj/0f lbj; k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnodf ljleGg sfo{qmd u/L dgfpg nfu]sf], pQm jftfj/0f lbj;df ;xefuL x'g OR5's ljBfyL{ tyf lzIfsn] km];a'ssf] sd]06 aS;df cfOP;O{cf/ n]vL gfd btf{ u/fpg ;"rgf k|sflzt eof] . ;"rgf k|sflzt ePsf] nuQ} sd]06 aS;df cfOP;Ocf/ n]vL #) hgf ljBfyL{ / lzIfsx?n] efu lng O{R5f u¥of] . To;sf] ;fy} sfo{qmddf c? dxfg'efjx?nfO{ klg ljz]if lgdGq0ff ul/Psf] lyof] .

jftfj/0f lbj;sf] pb\3f6g
       of] jftfj/0f lbj;sf] pb\3f6g k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] gofF k|d'v 8f= u0f]z yfkfhLn] ug{'eof] ;fy} pxfFn] sfo{qmd ;+u\xfnodf g} ug{ kfPsf]df v'zL ePsf] / eljiodf klg ug{] OR5f JoQm ub{} sfo{qmd ;kmntfsf] z'esfdgf JoQm ug{'eof] .

lrqsnf k|bz{gL cjnf]sg
       ljBfyL{ ;xefuLx? ;+u|xfnodf !)M#) ah] g} k'u]5g\ . cf}krfl/s sfo[qmd z'? x'g cem} cfwf 306f afFsL ePsfn] pgLx?n] jl/i7 lrqsf/ x]d kf}8]nsf] Psn lrqsnf k|bz{gL cjnf]sg ug{ yfN5g\ . ;a}hgf Ps Ps lrh x]b{} lyP . k|blz{t lrqdf r/f kfOg] af;:yfg ;fy} r/fsf yl/yl/sf rlt{snf, Ps} af;:yfgdf kfOg] leGg leGg k|hfltsf r/fx? lgofNb} lyP . ;a} cjnf]sgdf dGw d'Uw ePsf]n] cfwf 306f ljlQ;s]sf] kQ} ePg . k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf sfo{qmd ;~rflnsf h]lgzfn] ;a} hgfnfO{ cf–cfˆgf] 7fpFdf a:g cg'/f]w ug{'eof] / sfo{qmd ;~rfng ug{ yfNg'eof] .

Hem Poudel explaining his art to a story writer


jftfj/0f, jg:klt / r/faf/] k|:t'lt
       k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf k"j{ k|d'v / xfn ;fdflhs tyf jftfj/0fLo cg';Gwfg ;+:yf g]kfnsf cWoIf k|f=8f= wd{/fh 8+uf]nn] pQm cWoog ;+:yfgn] jftfj/0f ;DaGwL u/]sf cWoog cg';Gwfgaf/] k|:t'tLs/0f ug{'eof] . pxfFn] klZrd lrtjgdf kfOg] k|d'v emf/kftx?, a'6\ofgx? / ?vx?af/] eGg'eof] . ;fy} lrtjg /fli6«o lgs'~hsf] /fKtL gbLsf] lsgf/fdf kfOg] k|d'v ?vx?df l;dn / e]Nn/ ePsf] s'/f atfpg'eof] . k|To]s ?v / cGo jg:klt dfgj tyf c? k|f0fLx?nfO{ ljz]if dxTj ePsf] atfpg' eof] . ;fy} pxfFn] l;dn ?v dfq} slt yl/sf r/fr'?ËLx?nfO{ sfd nfU5g\ eGg] hfgsf/L lbg ef/tsf] dxf/fi6«sf] Pp6f lhNnfdf u/]sf cg';Gwfgsf] glthf af/] atfpg'eof] . ToxfF l;dnsf] ?vdf $)–$! yl/sf ljleGg yl/sf r/fx? vfgfsf] nflu dfq / $)–$! yl/sf r/fx? u'F8 agfO{ af; a:g of cf/fd ug{sf] nflu l;dn ?vnfFO{ k|of]u u/]sf x'Fbf] /x]5 . o;/L cWoogaf6 slDtdf klg $)–$! yl/ r/fr'?ËLsf] vfgf cyjf af;:yfgsf] nflu k|of]u x'Fbf] /x]5 . Pp6f l;dn ?v nf]kx'Fbf $)–$! yl/sf r/fr'?ËLnfO{ c;/ kbf{]/x]5 eg]/ hfgsf/L u/fpb} cfkmgf] k|:t'tL ;dfkg ug{' eof] .


Prof. Dr. Dharma Raj Dangol, chairperson, ISER delivering a presentation


syf jfrg
       syfsf/x?n] r/fr'?ËLnfO{ kfq agfO{ n]v]sf syfx? jfrg ug{'eof] . jfrg u/]sf syfx?sf] af/]df jl/i7 syfsf/ tyf ;Dkfbs ljgo s;h"n] syfx?sf] ;dLIff ug{'eof] . syf n]Vg gEofpg] syfsf/x?n] klg syfsf] ?k/]vf ;'gfpg'eof] . syfsf/x?n] w]/} syfx?df sfusf] af/]df n]v]sfn] syfsf] sfu kfq kl/jt{g ug{' ;'emfj lbg'eof] .


Telling a draft of story on bird by story writer


gofF k':tfaf6 cWoog cg';Gwfg / n]Vg] c7f]6
       o; jftfj/0f lbj;df ;xefuL eP/ cfkm'x?n] r/fr'?ËLsf] vfgfdf cyjf af;:yfgdf kl/jt{g x'Fbf of af;:yfg of vfgfsf] ?kdf k|of]u x'g] lj?jfx? pknAw gePdf cyjf gi6 ÷nf]k ePdf r/fr'?ËLdf 7"nf] c;/ kg{] 1fg yfxf kfPsf] / o; ljifodf yk cWoog cg';Gwfgsf] vfFrf] g]kfndf ePsf]n] cfkm"n] klg cWoog cg';Gwfg ug{] / gofF 1fg tyf gofF l;knfO{ gofF k':tfdf x:tf/fGt/ ug{'kg{] cfjZostf b]lvPsf]n] cfkm"x?n] klg e"ldsf v]Ng] / gofF 1fgnfO{ gofF k':tfdf k'¥ofpg] c7f]6 uof]{ ;a}n] .
;fy} ;ljg / cld|tn] r/f af/]df g} cWoog u/]sf] yfxf kfPkl5 pgLx?n] cfˆgf] cWoogsf] glthfnfO{ syfsf] dfWodaf6 JoQm ug{ ;'emfj lbg'eof] ljgo ;/ / wd{/fh 8+uf]n ;/n] . ;ljgn] sf7df8f}Fsf] gfufh{'gdf kfOg] r/fr'?ËLsf] af/]df / cld|tn] kfNkfsf] /fdk'/df kfOg] r/fr'?ËLsf] af/]df syf n]Vg] eof] .
       cfˆgf ;fyLx?n] klg r/fr'?ª\uLsf] af/]df syf n]Vg] ePsf]df v'zL eO{  dw'n]] klg cfkm'n] :gftsdf u/]sf] nf]vs]{sf] cg';Gwfg k|sflzt ug]{ s'/f ;'gfpbf ;a}n] tflnahfO{ :jfut ug{' eof] .

cGtdf,
jftfj/0f lbj; ljleGg ;+3;+:yf;+u ;xsfo{ u/L xfdLn] km/s lsl;dn] dgfof}F . o; lbj;n] r/fsf gd"gfx? ;+u|xfnonfO{ k|fKt ePsf] 5, kGb|j6f syf tof/ ePsf] 5, / r/fsf] lrqsnf k|bz{g Ps xKtf;Dd eof] . ;fy} gofF k':tfnfO{ n]vgdf pTk|]/0ff lbg klg ;kmn ePsf] 5 / xfdLnfO{ ;xsfo{ ug{df yk phf{ ldn]sf] 5 .

Published in Kirtionline on March 5, 2020.

Monday, October 30, 2017

Prakritik Bigyan Sangrahalayako Herbariumko Mahato, Abastha ra Bhawi Yojana

k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] xa]{l/odsf] dxTj, cj:yf / eflj of]hgf

k|f=8f= wd{/fh 8+uf]n
lqe'jg ljZjljBfno
k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno
:joDe" , sf7df8f}+, g]kfn

k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] lrgf/L
lqe'jg ljZjljBfnon] k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno @)#@ ;fn ;fpg @ ut] :yfkgf u/]sf] lyof] . g]kfnsf] k|fs[lts ;Dkbfsf] cWoog cg';Gwfg ug]{, k|fKt cg';GwfgfTds glthfsf] clen]v tof/ ug]{, gd"gfx¿sf] ;++sng / ;+/If0f ug]{, cfd hgtfnfO{ h}ljs ljljwtf tyf jftfj/0f ;DaGwL tYox? ;"–;"lrt ug]{ / r]tgf clej[l¢ u/fpg ;++slnt gd"gfnfO{ k|bz{gL ug]{, k|fs[lts lj1fg ;DalGw tflnd k|bfg ug]{ / ljleGg ;++3;++:yf;++u ;~hfn :yfkgf tyf ;xsfo{ ug]{ cflb o; ;+u|xfnosf d"n p2]Zox? /x]sf 5g\  . g]kfn ;/sf/n] o;  ;+u|xfnonfO{ ;fOl6; (CITES) sf] hLjhGt' ;DaGwL] cflwsfl/stf k|bfg u/]sf 5 . o; ;+u|xfnosf] :yfkgf sfnb]lv g} hLjhGt' / jg:kltsf gd'gfx? g]kfnsf ljleGg :yfgaf6 ;+sng sfo{ yflnPsf] lyof] . jg:kltljb\x?n] sfO (PNuL), 9';L / Rofp (km\GhL), ‰ofp / n]p (a|fof]kmfO6\;), pGo" (6]l/8f]kmfO6;\) , sf]0fwf/L ;k'iks (lhDgf]:kd{) / kmnwf/L ;k'iks (PlGhof]:kd{) cflb ag:kltsf ;d'xaf6 gd'gfx? ;+sng u/]/ o; ;+u+|xfnodf /fv]sf 5g\ .
k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnodf gd"gfsf] ;+/If0f
;+slnt gd"gfx? ;'Vvf?kdf cyjf kmdf{lng emf]ndf cyjf xa]{l/od agfP/ ;+/If0f u/]]sf x'G5g . sf]0fwf/L ;k'iks / kmnwf/L ;k'iks lj?jfsf] aLp of kmn of sf08 of kft nfO{ ;'Vvf ?kdf hf/ of af]tndf /flvG5 eg] lunf] lj?jfsf gd"gfx?nfO{ kmdf{lng emf]ndf hf/ of af]tndf /fv]/ ;+/If0f u/]sf x'G5g\ . jg:kltsf gd"gfnfO{ lalwk"a{s ;'sfP/ lgl:rt ;fOhsf] s8f vfnsf] sfuhsf] zL6 (sf8{af]8{) df lj:t[t ljj/0f;lxt Jojl:yt ?kdf 6fF;]/ xa]{l/od agfP/ klg ;+/lIft u/L /fv]sf x'G5g\ . xa]{l/odsf] gd"gfdf k'/} lj?jf cyjf lj?jfsf] s]xL efudfq klg x'g;S5g\ . ljj/0fsf] n]andf ;+u|xfnosf] btf{ s|d;+Vof, lj?jfsf] j}1flgs gfd, :yfgLo gfd, jg:klts kl/jf/sf] gfd, lj?jfsf] :jefj, af;:yfg, ufpF of ;x/, lhNnf, c+rn, cIff+z / b]IffGt/, ;+sngsQf{, ;+sng ;+Vof, ;+sng ldlt, / lj?jf klxrfgsQf{ cflb x'G5 . xa]{l/oddf jg:kltsf] ;d"x cg';f/, la?jfsf] kl/jf/ cg';f/ of s'g} j}1flgs auL{s/0f k|0ffnL cg';f/ /fv]sf] x'G5 .
xa]{l/odsf] dxTj
o; ;+u|xfnodf ePsf xa]{l/od jg:kltx? juL{s/0f, gfds/0f / klxrfg;DaGwL cWoog—cWofkgdf sfd nfUb5g\ . xa]{l/odsf] cWoog cg';Gwfgaf6 s'g 7fFpsf] ag:klt nf]k eP/ uO ;Sof], s'g nf]kf]gd'v 5, s'g afFsL g} 5 / To;f] x'gfsf sf/0f s] s] x'g ;S5 eGg] af/]df yfxf kfpg ;lsG5 . ;fy} ;+slnt xa]{l/odsf gd"gfx?af6 s'g} 7fFpsf] jg:kltsf] ljljwtf af/] hfgsf/L k|fKt ug{ ;lsG5 / ;do tyf :yfg cg';f/ tL jg:kltsf] ljt/0f af/] klg 1fg xfl;n ug{ ;lsG5 .
k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] xj]{l/odsf] cj:yf
o; k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] aofln; jif{sf] Oltxf;df ;+slnt xa]{l/odsf gd"gfx? 5g\ . oL gd'gfx? b'O{ l:6nsf] b/fhdf / tLg sf7sf] b/fhdf /flvPsf 5g\ . gd'gfx?nfO{ :k]l;d]g kmf]N8/ leq /flv xa]{l/odsf gd"gfx?nfO{ ;'/lIft ul/Psf] 5 . sL/faf6 arfpg sk'/ of cf]8f]lgn /fVg] ul/Psf] 5 / jif{sf] Ps k6s sf]7fx? / xndf sL6gfzs cf}iflw 5g]{ ul/G5 . a]nf avtdf xa]{l/od gd"gfx? g/d a|;n] ;kmf klg ug]{ ul/Psf] 5 .
 o; ;+u|xfnodf ;+u|xfnosf jg:kltljb\x? / sd{rf/L\x?n] g]kfnsf ljleGg :yfgdf uP/ gd"gf ;+sng u/]/ xa]{l/od agfPsf 5g\ . lqe'jg ljZjljBfnosf lzIfs, lzlIfsf / ljBfyL{x?n] cfk"mn] ;+sng u/]sf xa]{l/odsf gd"gfx? o; ;+u|xfnonfO{ k|bfg u/]sf 5g\ . s]=Pg= zdf{, la=Pn= u'Ktf / lj;/fdsf] klZrd g]kfnaf6 sl/a () jif{ cufl8 ;+slnt cd"No xa]{l/odsf gd'gfx? klg o; k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnodf 5g\ . tL xa]{l/odx? xfd|f] b]zsf] cd"No ;Dklt x'g\ . xfn xa]{l/odsf gd'gfx?sf] ;"rL (Sof6fnu) tof/ ug]{ / gd"gfx?sf] ?h' ug]{ sfo{ eO/x]sf] 5 .
xa]{l/od ljsf;sf] nflu k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] of]hgf
k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnodf xa]{l/odsf] gd"gf a9fP/ o;nfO{ cWoog cg';+Gwfgsf] s]Gb| agfpg ;lsG5 . To;}n] o; ;+u|xfnosf] xa]{l/odsf] ljsf; cfjZos ePsf]n] lgDg lnlvt sfo{ of]hgf th'{df ul/Psf] 5 .

  • ·   ljleGg SofDk;df jg:klt juL{s/0f, gfdfs/0f / klxrfg ;DaGwL lj1fg (NkfG6 6]S;f]gf]dL) k9fpg] lzIfs lzlIfsf;Fu ;dGjo u/L ljBfyL{x?nfO{ jg:kltsf gd"gf ;+sng / xa]{l/od agfpg] tl/sf l;sfpg] . tL tflnd k|fKt ljBfyL{x?af6 k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf nflu klg Ps ;]6 xa]{l/odsf gd"gf a'emfpg nufpg] .
  • ·   g]kfnsf] s[lif cg';Gwfg kl/ifb;Fu ldnL g]kfn e/af6 aflngflndf nfUg] emf/kftsf gd"gf ;+sng ug]{ / Ps ;]6 k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnodf klg /fVg] .
  • ·   jg:klt cWoog / ;+sngfy{ cg';Gwfg k|:tfjgf tof/ u/L cfly{s ;|f]t h'6fpg] / ljleGg :yfgx?af6 xa]{l/od gd"gf ;+sng ug]{ .
  • ·       /fli6«o / cGt//fli6«o xa]{l/od;Fu ;DaGw :yflkt u/L ;+o'Qm ;+sng sfo{ ug]{ / gd"gfx? cfbfg k|bfg ug]{ .
  • ·       ;+u|xfnosf] xa]{l/odsf] ;"rL (Sof6fnu) tof/ u/L k|sfzg ug]{ .
  • ·    ;fy} ljZjel/sf] ;+u|xfno / xa]{l/odsf] lni6 (Index Herbarium OG8]S; xa]{l/od) df k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] xa]{l/od klg btf{ u/fpg] .

;fef/M sLlt{k'/ ;Gb]z @)&$ efb| !$ a'wjf/, k[i7 $



Ek Farak Prerana

Ps km/s k|]/0ff
k|f=8f= wd{/fh 8+uf]n
k|d'v, k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno, lqe'jg ljZjljBfno, :joDe', sf7df08f}

@)^( kmfu'g @! ut]sf] s'/f xf] .  d cfˆgf] sfof{no k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno :joDe'sf] k|j]zåf/ glhs} pleO/x]sf] lyPF . To;lbg klg ;w}+ em} ;+u|xfno cjnf]sgsf nflu cfpg] gofF kfx'gfsf] k|tLIffdf k|j]zåf/lt/ lgofln/x]sf] a]nf lyof] .

lbpF;f] sl/a ! ah]sf] ;do . @)–@@ jif{sL b]lvg] Ps dlxnf lzIfs tLg hgf ljBfyL{ lnP/ sfof{no kl/;/leq l5l/g\ . pgL cfˆg} sfof{nosf sd{rf/LsL 5f]/L ;fg' uGwj{ x'g\ eg]/ d}n] lrlgxfn]F . Go" :sfO{ OlËn; af]l8{Ë :s'n d}tLb]jLdf k9fpg] .

;+u|xfnosf] 9f]s}glhs xfdLnfO{ b]Vgf;fy pgn] clejfbg ul/g\ / ljBfyL{ lnP/ l6s6 sfp06/lt/ uOg\ . ;+u|xfnosf sd{rf/Ln] l6s6 sfl6lbP . pgL ljBfyL{x?nfO{ xnleq nu]/ 3'dfpg nlug\ . ;+u|xfnosf sd{rf/Lsf] ;xof]udf cfkm}n] ufO8 ub}{ pgLx?nfO{ gofFgofF s'/f l;sfpg yflng\ . pgL lgs} lhDd]jf/ lzIfssf] kl/ro lbFb} lyOg\ .

ljBfyL{x?nfO{ xnleq lgs}a]/ 3'Dg lbO{ hLj / jg:kltsf c;+Vo gd'gfx?sf] cjnf]sg u/fP/ pgL aflx/ glg:sFbf;Dd d}n] pgnfO{ s'l//x]sf] lyPF . ld; / pgsf ljBfyL{ ha k|;Gg d'b|fdf xnaflx/ lgl:sP ta d}n] glhs}sf] s';L{df a;fn]/ cfˆgf lh1f;fx? /fv]F .
……;f]g' . ltdLn] oL ljBfyL{x?nfO{ 3'dfpg oxfF lsg NofPsL <Æ d}n] ;f]w]+ .
……;/ . dnfO{ nfU5 ;+u|xfno 3'Dg}kg]{ / l;Sg}kg{] 7fFp xf] . lj1fgsf ljBfyL{x?n] t emg\ 5'6fpg} gx'g] . To;}n] d}n] d]/f] ul0ft ljifodf pTs[i6 c+s Nofpg] oL tLg ljBfyL{nfO{ 3'dfpg NofPsf] .Æ ;f]g'sf] dggof]Uo hjfkmn] d ev{/} 3'd]/ v';L x'Fb} lgl:sPsf ;fgf ljBfyL{eGbf klg Hofbf v';L ePF .

cfˆgf ljBfyL{x?n] ;+u|xfnodf /flvPsf gd'gfx? x]/]/ Jojxfl/s 1fg a6'n"g\ eg]/ pgn] cfˆg} vr{df NofPsL /lx5g\ . jfx ;f]g' ld; Û pTs[i6 ljBfyL{x?nfO{ slt k|]/0ffbfoL k'/:sf/ Û
d}n] km]l/ ;f]w]F, ……oL ljBfyL{x? slt sIffsf x'g\ <Æ

……#, $ / % sIffsf pTs[i6 Ps÷Ps hgf ;/ .Æ pgn] ljBfyL{x?nfO{ s|dzM b]vfpb} hjfkm lbOg\ .

ljBfyL{x?sf] k|ltlqmof klg d}n] dfu]F . pgLx? tLg} hgfn] ld;sf] To; lsl;dsf] …;/k|fOh k'/:sf/Ú sf] tfl/km ub}{ Ps} :j/df eg], ……xfdLn] slxNo} gb]v]sf slt w]/} s'/f b]Vof}F, cfh hlt v';L t slxNo} nfu]sf] lyPg .Æ

pgLx?sf] hjfkmn] dnfO{ ;+u|xfnosf] Pp6f l;kfxL x'g kfPsf]df uj{sf] r'nLdf k'¥ofof] . ;+u|xfno 3'Dbfsf] cg'ej cfˆgf ;fyLx?nfO{ atfpg] of]hgf klg ;'gfpg EofP pgLx?n] .

tL tLgdWo]sf b'O{ ljBfyL{n] ul0ft ljifosf] %) k"0ff{Ísf] k/LIffdf %)÷%) / Psn] $^ c+s Nofpg ;kmn ePsf /x]5g\ . pgLx?sL ;f]g' ld;nfO{ d}n] %) k"0ff{Ídf !)) c+s lbPF .

d}n] ;f]g'sf] k'/:s[t ug]{ z}nLnfO{ ;nfd u/]F . ul0ft ljifodf /fd|f] ug]{n] hLj lj1fgdf klg /fd|f] ug{ ;s"g\ eGg] pgsf] dg;fo lyof] . slnnf ljBfyL{nfO{ k|]/0ff lbg] ;f]g'sf] tl/sf b]v]/ d pgLaf6 cf}wL k|]l/t ePF .

o:tf] l;h{gzLn k|]/0ff / k'/:sf/sL k|0f]tf ;f]g'sf] z}nLaf6 sDtLdf sf7df08f} pkTosfsf k|To]s lzIfsn] klg k|]/0ff lng ;s] oxfFsf ;of}F ljBfnosf slnnf gfgLafa'x?n] slt pj{/ z}lIfs jftfj/0fdf km'Ng] / kmlqmg] df}sf kfpg] lyP Û 

;fef/: ;lxb ;fKtflxs 2074 Kartik 10, Page 5

Thursday, November 7, 2013

Hernai Parne Prakritik Bigyan Sangrahalaya

x]g}{kg]{ k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno

k|f=8f= wd{/fh 8+uf]n
lqe'jg ljZjljBfno
lj1fg tyf k|ljlw cWoog ;+:yfg
k|fs[lts lj1fg ;+u|xfno
:joDe', sf7df8f}+, g]kfn .



g]kfndf klg k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnosf] :yfkgf eO{;s]sf] 5 eGbf w]/} hgf cRfDd dfGg] ub{5g\ . of] t lj=;+= @)#@ >fj0f @ ut] g]kfnsf] k|fs[lts ;Dkbfsf] cWoog cg';Gwfg ug]{, k|fKt cg';GwfgfTds glthfsf] clen]v tof/ ug]{, gd"gfx¿ ;++sng / ;+/If0f ug]{,  cfd hgtfnfO{ ;"–;"lrt ug]{ / hfu/0f u/fpg ;++slnt gd"gfnfO{ k|bz{gL ug]{, k|fs[lts lj1fg ;DalGw tflnd k|bfg ug]{ / ljleGg ;++3;++:yf;++u ;~hfn :yfkgf tyf ;xsfo{ ug]{ p2]Zo /fv]/ lqe'jg ljZjljBfnoaf6 sf7df8f}+sf] :joDe"df :yfkgf ul/Psf] lyof] . o; ;+u|xfnosf] cjnf]sg ug{ w]/}h;f] sf7df8f}+ pkTosf / j/k/sf :s"n, sn]h / ljZjljBfnosf ljBfyL{ tyf lzIfs–lzlIfsfx? k'Ug] u5{g\ . ;+slnt gd"gfx?sf] cjnf]sgsf nflu cfGtl/s tyf jfXo ko{6sx? klg ;+u|xfnodf k'u]sf x'G5g\ . cfhsn ;+u|xfno ;DalGw kl/of]hgf sfo{ cyjf u[xsfo{ ug{ klg :s"n, sn]h / ljZjljBfnosf ljBfyL{x? ;+u|xfnodf cWoog tyf cjnf]sg ug{ k'U5g\ . zlgaf/ / ;fj{hlgs ljbfsf] lbg afx]s cGo lbgdf udL{{df laxfg !) ah] b]lv a]n'sf % ah] ;Dd, / hf8f]]df laxfg !) ah] b]lv a]n'sf $ ah] ;Dd cjnf]sg / klxrfg ;]jf kfpg ;lsG5 . g]kfnL cyjf ;fs{ b]zsf jo:s cfuGt'sn] k|lt JolQm g]=?= @)÷– / ljb]zLn] g]=?= %)÷– z'Ns lt/L xn leq k|j]z ug{ kfpg] Joj:yf ul/Psf] 5 . ;+u|xfnoleq kmf]6f] lvRg rfx]df k|lt Sofd/f ? %)÷– / lel8of] lvRg rfx]df k|lt d'le Sofd/fsf] ? @))÷– z'Ns nfUg] 5 . ljBfyL{x?n] kl/ro kq b]vfPdf %)% 5'6 lbg] ;d]t Aoj:yf ul/Psf] 5 .


ljljw gd"gfx?
o; ;+u|xfnodf krf;f} xhf/ gd"gfx? 5g\, s;}n] klg yf]/} xf] eGb} eGb}gg\ . k|To]s gd"gfsf] cfˆg} syf 5, cfˆg} ;'uGw 5, / cyfx cj;/ klg af]s]sf] 5 . o; ;+u|xfnosf] k|bz{gLdf @@)%# j6f ls/fkm6Øf+u|f, ^ j6f claslzt d]¿b08Lo k|f0fL, *() j6f df5f, !)& j6f peor/, #() j6f ;l/;[k, !!($ j6f r/fr'¿ËL / @@% j6f :tgwf/L hLjhGt'sf gd"gfx? 5g . @@ y/L hLjhGt'sf cl:yk~h/x? 5g\ . oxfF @#@) j6f 9';L tyf Rofp, / !!@$ j6f peor/ la¿jfsf -j|fof]kmfO6\;_, %)& j6f pGo' hftsf,  !@# j6f sf]0fwf/L la¿jf / %)#$ j6f aLpwf/L la¿jfsf gd"gfx? 5g\ . oxfF lhjfjz]ifsf (^$ j6f / r§fg tyf vlgh kbfy{sf &$ j6f gd"gfx? klg 5g\ . 

oxfF xflQ, u}+8f / dflg;sf e|"0fx? 5g\ . sf7df8f}+af6 ;+sng ul/Psf] ( kmL6 # O~r nfdf] /fhuf]dg, alb{{ofaf6 ;+sng ul/Psf] @) kmL6 $ O~r nfdf] clh+u/sf] sfFr'nL, / b'O{6fps] ;k{ cgf}7f] vfnsf gd"gfx? x'g\ . Ps 6fps] b'Olhp ePsf] ;'+u'/, afv|fsf] cf7 v'§] kf7L, s'v'/fsf] rf/ v'§] rNnf, ;]tf] sfu, g]kfnaf6} nf]k eO{;s]sf] /fdufO{, ;+;f/s} 7"nf] lgzfr/ k'tnL, ;d'b«L 3f]8f, /fdflglky]s;sf] a+uf/f h:tf cgf}7f vfnsf gd"gfx? ;+u|lxt 5g\ . ;fy} oxfF y'k|} y/Lsf hl8a'6Lx?, ls/fvfg] la?jfx?, ljleGg yl/sf ‰ofp tyf Rofpx?, hfthftsf of;f{u'Daf / af]6–la?jfaf6 agfO{Psf ;/–;fdfgx? 5g\ . ;fy}  b]zsf ljleGg s'gfsfKRffaf6 ;+sng ul/Psf af]6 la?jfsf xj]{l/od gd"gfx? klg 5g\ .


k|sfzgx? tyf k':tsfno
        b]z ljb]zsf j}1flgsx?sf k|s[lt ;DalGw cWoog cg';Gwfgsf glthfx?nfO{ j}1flgs ;d'bfo / cfd hgdfg;df k'¥ofpg] p2]Zon] ;g\ !(&& b]lvg} æhg{n ckm g]r'/n lxi6«L Do"lhodÆ k|sfzg ub}{ cfPsf] 5 / xfn ;Dd @^ c+s k|sfzg ul/;s]sf] 5 . cg';Gwfgstf{, lzIffljb\ / cWoogstf{x?sf] cfjZostfnfO{ Wofgdf /flv ælkmN8 ufO8 6' g]kfnL g]D;\ km/ KnfG6;\Æ,  ælkmN8 ufO8 6' g]kfN; a6/ˆnfOhÆ, æg]kfnsf ;k{x?Æ, æb g]kfn l;jflns;M b\of]/ OGefO/f]Gd]06n P08 kflnof]G6f]nf]lhsn ODkf]6f{G;Æ, æPg cf6{ ckm 6]S;L8dL{Æ g]kfnsf ;+/lIft lj?jfx? / hgfj/x? h:tf k':tsx? o; ;+u|xfnon] k|sfzg ul/;s]sf 5g\ / oL k|sfzgx? o; ;+u|xfnoaf6 v/Lb ug{ ;lsG5 . o; ;+u|xfnodf Pp6f k':tsfno klg 5, Hf:fdf jg:ktL / hLjhGt' klxrfg / cWoog ug{ cfjZos k':tsx? 5g\ ;fy} cWoog cg';+Gwfgsf] nflu pkof]uL s}of}+ hg{nx? 5g\ .

:joDe' jftfj/0f pBfg
k|fs[lts la1fg ;+u|xfnosf] xftfdf :joDe' jftfj/0f pBfg lgdf{0f ul/Psf] 5 . o; pBfgdf h''/]don, s's'/8fOgf], ?b|fIf, /fha[If, cdnf, r'qf], hdfg]dfGb|f], P+];]n' h:tf y'k|} lhjgf]kof]uL /}yfg] lj?jfx? nufO{Psf 5g\ . o; pBfg jg:ktL cWoog cg';+Gwfgsf] nflu cToGt pkof]uL 5 / ljBfyL{x?nfO{ jg:ktL juL{s/0f tyf klxrfg l;sfpgdf / jg:ktL ljljwtf af/] 1fg lbg o;nfO{ /fd|/L ;b'kof]u ug{ ;lsG5 .



;+u|xfnosf a}1flgsx?
o; ;+u|xfnodf xfn ^ hgf a}1flgsx? sfo{/t 5g\ . tL a}1flgsx? w]/} jif{sf] cg'ea k|fKt hLa la1fg / jg:ktL la1fg ljifosf la1x? x'g'x'G5 . tL a}1flgsx?n] g]kfnsf] k'tnL, sL6, ;l/;[k, ;k'iks / a|fof]kmfO6;\df laz]if of]ubfg k'¥ofPsf 5g\ . of] jif{ -@)^(_ ;+u|xfno / ;+u|xfnosf] sd{rf/Lx?sf] nflu v'zLsf] aif{ xf] . g]kfn lj1fg k|1f k|lti7fgn] k|s[lt ;+/If0fdf k''¥ofPsf] of]]ubfgnfO{ sb/ u/]]/ o; ;+u|xfnonfO{ k|s[lt ;+/If0f k'/:sf/n] lje'lift u¥of] . o; ;+u|xfnosf a}1flgs 8f= lgd{nf k|wfgn] g]kfnsf] a|fof]kmfO6sf]] cWoog cg';+Gwfgdf k''¥ofPsf] of]]ubfgnfO{ lqe'jg ljZjljBfnon] ljz]if k'/:sf/ lbP/ sb/ u¥of] .

cgluGtL cj;/x?

o; k|fs[lts lj1fg ;+u|xfnodf ;+u|lxt xhf/f} gd"gfx?, y'k|} k|sfzgx?, :joDe' jftfj/0f pBfg, k':tsfno, / oxfFsf a}1flgsx? 1fgsf ;|f]t x'g\ . oL ;|f]tx? ljBfnosf gfgLx? b]lv ljZjljBfnosf k|fWofks / cg';Gwfgstf{nfO{ clt pkof]uL 5 . cgluGtL cj;/n] e/Lk""0f{ 1fg s]Gb| k|To]s g]kfnLn] x]g}{kg]{ b]lvG5 .

Text of this article is taken from the article published in the Gorkhapatra Chaitra 3, Shanibar, 2069, p. 6